Voorlichting op TV.
Het is wat overdreven om te zeggen dat televisieprogramma’s over seksuele voorlichting zo oud zijn als het medium zelf, maar wie van de oudere generatie herinnert zich de serie Open En Bloot niet? De omroep Vara, altijd in om het volk te onderwijzen, startte de reeks in het zwart-wit tijdperk met de uiterst correcte presentator Joop van Tijn. Het was in 1974 dat voor het eerst het woord neuken op de televisie werd uitgesproken. Stel je voor: met de intonatie van een edelman. Nu een sketch op zich, destijds een veelbesproken doorbraak. In het openbaar werd er schande van gesproken. Overigens was het niet de eerste serie over het onderwerp. Dat was Sex In Wording (sex nog met een x geschreven), een medische benadering door het presentatie duo dr. A. van Swol en dr. H. Musaph. Let wel: het betreft hier voorlichting voor volwassenen! Het was de tijd waarin men condooms, verzonden in bruine verpakking, bestellen kon bij de NVSH (Nederlandse Vereniging voor Sexuele Hervorming).
Jongeren.
Uiteraard dient een dergelijk programma zich te richten op jongeren. Dat werd later beter begrepen in programma’s als Neuken Doe Je Zo, Seks met Angela en Dokter Corrie. Voor de iets oudere jeugd is er dan, na zoveel jaren, nog altijd Spuiten en Slikken. Dat de televisie zich met het onderwerp seks bezighoudt zal altijd zo blijven. Wie het taboe daarop bestrijdt heeft er een oneindige levenstaak aan. En denkt men dat de vrijheid op dit vlak is bereikt, dan heeft de historie uitgewezen dat die openheid ook maar tijdelijk is. Ook dat zal de oudere generatie beamen. In het derde kwart van de vorige eeuw was seks iets waar openlijk over gepraat werd en vrijelijk werd beleefd. Dat is momenteel wel anders, mede door de invloed van behoudende culturen in ons land. Maar ook de MeToo-affaire heeft ertoe bijgedragen dat we het onderwerp voorzichtiger zijn gaan benaderen. Met het gevaar het kind met het badwater weg te gooien.
Blozende oortjes.
Aangezien de televisie voor veel jonge mensen behoort tot de oude media, heeft de zender BNNVara besloten een nieuwe serie voorlichtingsprogramma’s te maken voor Youtube. Naam van de serie is Blozende Oortjes (klik hier) Dat is een van de kanalen waarin korte, duidelijk informatie aanslaat bij jonge mensen. Elke aflevering duurt daarom ongeveer een kwartier. Daardoor kan het format eenvoudig gehouden worden: het is een serie waarin jonge mensen vragen voorgeschoteld krijgen die zij beantwoorden. Wat meteen opvalt is dat er sinds de vorige eeuw een ding niet is veranderd: seks is nog altijd een taboe. Er wordt toch enigszins in bedekte termen over gesproken, zij het dat dat wel vrijer gaat dan voorheen. Blijkbaar voelen de jongens en meisjes zich in de geschapen setting daar veilig genoeg voor. Op de bijbehorende website is te lezen: twintig onbevreesde jongeren spreken zich uit over de rauwe, ongefilterde aspecten van de eerste keer, verliefdheid, seksualiteit en alles wat daarbij komt kijken. Eerlijk en kwetsbaar delen de tieners hun eigen ervaringen met daten, sexting en grensoverschrijdend gedrag.
Schokkend.
In de aflevering “Zo moet het niet/wel” wordt duidelijk hoezeer een serie als Blozende Oortjes anno 2023 nog nodig is. Een jongedame vertelt daarin doodleuk dat ze nog nooit voorlichting heeft gehad. Dat is toch iets om steil van achterover te slaan. En ook dat er door meerdere wordt beweerd dat seksuele voorlichting op school weinig meer voorstelt dan hoe een condoom werkt en dat je op moet passen niet zwanger te raken. Een meisje zegt: ik dacht echt dat als je verliefd bent, en gaat zoenen, dat er dan een baby komt. Een jongen vertelt dat de jongens en meisjes in de lokalen gescheiden werden en er bij de jongens iets verteld werd over masturberen en de meisjes voorlichting kregen over het voorkomen van zwangerschap. Dat is ronduit schokkend. Is dit nu de maatschappij waarin beweerd wordt dat kennis macht maakt? En als we dan al kennis delen, waarom dan seks bespreken als iets waar veel waarschuwingen aan kleven? Waarom worden humor en plezier niet benadrukt?
Ouders.
Wie kinderen krijgt doet dat na een bezigheid van seksuele aard. Het is dan ook niet meer dan normaal dat het kroost over dit deel van het leven wordt geïnformeerd. Wie dat niet doet verzaakt in feite en dat kan grote gevolgen hebben. Niet eens zozeer op het seksuele vlak zelf, maar vooral op het gebied van zelfbeeld en het zelfvertrouwen ten opzichte van anderen. Wie bij zichzelf behoeftes ontwikkelt moet dat in een veilige en vertrouwde omgeving kunnen doen. Eentje waarin wordt geaccepteerd en bevestigd dat dit bij het leven hoort. Gebeurt dit niet, dan kan een kind vervreemd van zichzelf en leeftijdsgenootjes raken. Het gevoel krijgen minder te zijn dan de ander, door het gebrek aan eigen kennis te ervaren. Vooral in de puberteit zijn kinderen daar zeer gevoelig voor. Programma’s op televisie of Youtube, de lessen op school, zij kunnen de waarde van seksuele voorlichting door ouders niet vervangen. Zij zijn daar hooguit een aanvulling op!
Seksuele opvoeding.
In een eerder Shespot-artikel (klik hier) werd de seksuele opvoeding benoemd. Ouders die hun kinderen vanaf heel jong vertellen over aspecten van seksualiteit doen dan in kleine stapjes. Gewoon aan tafel, net als ieder ander onderwerp. Daardoor is het besmuikte er vanaf en durven kinderen vragen te stellen. Alleen in een begripvolle en open omgeving doen zij dat! De serie Blozende Oortjes toont aan dat lang niet iedere ouder daartoe komt. Sterker nog: dat van uitstel dikwijls afstel komt! Dat moet regisseur Sophie Dros hebben ontdekt. Zij heeft voor de serie een veilige omgeving gecreëerd, waardoor het mogelijk werd kinderen zover te brengen dat ze eerlijk durfden te zijn. Elk kind dat die veiligheid, waardering, acceptatie en vooral liefde krijgt, zal met veel plezier en zelfvertrouwen verdere stappen in het leven zetten. Niet alleen op seksueel vlak, maar op elk gebied!
Redactie Shespot.
