De naakte waarheid van Milo Moiré

Er zijn weinig kunstenaressen die de afgelopen jaren zoveel aandacht hebben getrokken als Milo Moiré. Dat heeft alles te maken met haar opvallende performancekunst. Zo liet ze zich op straat betasten door wildvreemden en maakte ze poedelnaakt een tramritje. De bedoeling daarvan wordt niet door iedereen meteen begrepen, iets dat Milo alleen nog maar interessanter maakt. Wie is toch deze extravagante verschijning en wat betekent haar kunst?

Milo in het kort
Milo Moiré werd in 1983 geboren in Zwitserland en woont tegenwoordig in het Duitse Düsseldorf. Al van jongs af aan ontwikkelt ze een grote interesse in kunst en menselijk gedrag. Ze kiest dan ook voor een universitaire studie psychologie en studeert magna cum laude af. Haar artistieke kant uit zich in de vorm van projecten waarbij ze haar naakte lichaam inzet als kunstwerk. Het spanningsveld tussen seksualiteit, gender en moraliteit vormen haar belangrijkste inspiratiebronnen. Milo plaatst haar kunst het liefst midden in de samenleving, oftewel op straat, en dat levert opzienbarende performances op.

Leven volgens een script
In 2013 haalde Moiré het internationale nieuws door volkomen naakt op een Duitse tram te stappen. Op haar lichaam waren de woorden geschreven van de kledingstukken die je normaalgesproken draagt. Zo stond er op haar benen het woord ‘pants’ en op haar borst ‘bra’. Een jaar later deed ze exact hetzelfde, maar dan op de jaarlijkse kunsttentoonstelling Art Basel. Het kwam haar uiteraard op veel verraste blikken te staan, maar niemand veranderde zijn of haar gedrag ten opzichte van haar. En dat is precies wat de naakte kunstenares wilde laten zien, namelijk dat iedereen vasthoudt aan zijn en haar eigen gedragspatronen zoals de scripttheorie stelt. Dit houdt in dat iedereen volgens vaste patronen leeft, dag in dag uit, als ware het een script. Daarvan afwijken boezemt angst in en daarom maken we elke dag dezelfde voorspelbare keuzes. Door naakt rond te gaan lopen in de publieke ruimte, vormt Milo een scherp contrast met iedereen. Ze stapt uit het patroon van de voorspelbare keuzes, terwijl de rest daar juist in blijft. Door haar omgeving zich daar bewust van te maken, hoopt de eigenzinnige Zwitserse de ander uit te dagen om andere, vrijere, keuzes te maken.

Protesteren zonder kleren
Iedereen kan zich nog wel de nieuwjaarsnacht in Keulen herinneren van anderhalf jaar geleden. Grote groepen opdringerige mannen betastten en beroofden tientallen vrouwen en veroorzaakten een gigantisch schandaal dat veel media-aandacht kreeg. Toen Milo Moiré de burgemeester van Keulen in de dagen erna dingen hoorde zeggen tegen vrouwen als “kleed je niet te uitdagend” en “hou een armlengte afstand tot vreemde mannen”, aarzelde ze geen moment en ging ze in de ijzige winterkou naakt voor de beroemde Keulse Dom staan terwijl ze een bord omhoog hield met een tekst die opriep tot respect voor vrouwen. Haar naaktheid fungeerde daarbij als een symbool van vrijheid en was ook een indringende oproep om je niet te laten intimideren als vrouw.

De mirror-box
De massale aanrandingen in Keulen lieten Moiré niet los en ze bedacht daarom de mirror-box. Dat is een met spiegels beklede doos met een gat aan de voorkant. Milo draagt deze als een soort rokje of bh, zonder iets eronder, en heeft daarmee op de straten van Amsterdam, Londen en Düsseldorf voorbijgangers gevraagd haar te betasten. Haar motivatie daarvoor was het benadrukken van het consensuele aspect van de performance. Door bewust te kiezen voor het fysieke contact maakte ze het statement dat een vrouw zelf beslist wat ze doet met haar lichaam, en op welke manier dat gebeurt. Milo droeg met haar mirror-box dus een boodschap uit van controle en zelfbeschikking. Daarmee gaf ze een krachtige stem aan vrouwelijke seksualiteit, als tegenhanger van het slachtofferbeeld dat ontstaan was na Keulen.  

Wil je nog meer te weten komen over Milo Moiré? Bezoek dan haar website waar nog veel meer te zien is van haar bijzondere kunst, of bekijk haar TEDx-optreden waar ze uitgebreid vertelt over haar performances.